Belbin Teamrollen

Doel: Succesvol in teams werken

Achtergrond van het model

Belbin heeft een model ontwikkeld waarin succes- en faalfactoren met betrekking tot persoonlijkheden van mensen die in een team moeten werken, vastgesteld zijn. Met dit model, dat bestaat uit negen teamrollen, wordt inzicht verkregen in de teamdynamiek en de wisselwerking tussen teamleden onderling. Ieder teamlid vertoont een bepaald gedrag. Ten grondslag aan dit gedrag liggen bijvoorbeeld: Persoonlijkheid, Mentale vaardigheden, Huidige waarden en motivatie, Rol-leren, Ervaringen, Gedwongen situatie

De teamrollen vormen de erkenning dat ieder teamlid in zijn eigen rol zijn sterke en minder sterke kanten heeft. De verschillende mensen die een team vormen werken aanvullend op elkaar. Als mens, als individu ben je een uniek mens! Samen vorm je een eenheid en als individu maak je deel uit van het geheel. 

Toepassing Belbin Teamrollen

Iedere persoon kan minimaal twee rollen probleemloos uitvoeren. Er zijn echter ook altijd minimaal twee rollen die helemaal niet bij iemand passen. Belbin onderkent 9 teamrollen.

Met behulp van standaard vragenlijsten kan vastgesteld worden wat het profiel van iemand is.

Het is uitermate belangrijk om bij teamvorming eerst vast te stellen welke rollen er nodig zijn. Zo heeft bijna iedereen twee voorkeursrollen van waaruit hij of zij automatisch functioneert. Onderkend moet worden dat sommige rollen tegenstrijdig zijn en dat daardoor conflicten kunnen ontstaan. Wanneer een opdracht toch deze combinatie van rollen verlangt, zal een extra rol toegevoegd moeten worden die de mogelijke conflicten beheersbaar houdt. Op deze wijze kunnen zelfsturende teams gevormd worden die op basis van de opdrachtformulering projecten succesvol kunnen uitvoeren.

Resultaat van het model

Teams die in balans zijn voor wat betreft de persoonlijkheidseigenschappen die nodig zijn om het project succesvol uit te voeren. Het management heeft hiermee een instrument in handen om met minder begeleiding en minder risico projecten uit te laten voeren.

Aandachtsgebieden Belbin Teamrollen

• Het model houdt geen rekening met de hiërarchische verhouding die tussen de teamleden kan zitten. Dit leidt vaak tot een situatie dat ondergeschikten minder snel geneigd zijn hun inbreng te tonen en af te wachten wat de manager doet. 
• Het model gaat eveneens voorbij aan de chemie die tussen verschillende mensen kan spelen. Wanneer mensen elkaar niet mogen heeft het geen zin deze in een team te plaatsen. 
• Uitgangspunt van het model is dat medewerkers voldoende deskundigheid, opleiding en ervaring hebben op het betreffende onderwerp van het project. Dit blijkt niet altijd zo te zijn.
• De vragenlijsten maken gebruik van gedwongen keuzes, ook al is men het met geen enkele stelling eens. Hierdoor kan men al snel een extreem type worden. Door het gebruik van een scoring met 10 zinnen en de combinatie van teamrollen wordt dit extreme teniet gedaan.

Auteur: M. Belbin

Jaar ontwikkeld: 1993

Naam: Belbin Team-Role

Literatuur

Belbin, R.M. (1993). Teamrollen op het werk. Schoonhoven

Kooi, K., Kruijt, P. en Groen, R. (1995). Teamrol & Taal. Houten: Bohn Stafleu van Loghum., 

Aritzeta, A., Swailes, S. en McIntyre-Bathy, T. (2004). Further evidence on the validity of the Belbin Team Role SPI and the OAS. .