Beslissingstabel

Doel: Het maken van een afgewogen keuzen tussen verschillende opties

Achtergrond

Naarmate de overload van informatie toeneemt, wordt het steeds moeilijker een keuze te maken tussen alle mogelijkheden en afwegingen die er bestaan. Managers nemen veelal een besluit op basis van hun ervaring of gevoel. Een eenvoudig hulpmiddel om tot een meer overwogen keuze te komen is de beslissingstabel. Hiermee kunnen op basis van een aantal criteria en een weging de verschillende opties tegen elkaar afgewogen worden.

Toepassing Beslissingstabel

De beslissingstabel wordt als volgt ingevuld:

• Opties
  Voorafgaand aan het opzetten van een beslissingstabel moet duidelijk zijn welke opties afgewogen worden. Deze opties worden éénduidig beschreven en worden horizontaal in de tabel opgenomen.
  De opties die via een confrontatiematrix gevonden zijn kunnen bijvoorbeeld via een beslissingstabel worden afgewogen.
• Criteria
  Om afwegingen te kunnen maken zullen criteria vastgesteld moeten worden die per optie beoordeeld kunnen worden. Deze criteria worden in twee groepen verdeeld.
• Go/No-Go. Voor de GO/NO-Go criteria worden voorwaarden gesteld waaraan het criterium moet voldoen. Bijvoorbeeld de kosten niet hoger dan een bepaald bedrag. Voldoet het criterium niet aan deze voorwaarden, dan wordt de gehele optie uitgesloten. Dit wordt dan een show-stopper genoemd.
• Inhoudelijk. De inhoudelijke criteria gaan verder in op de afweging die gemaakt moet worden tussen de opties in de beslissingstabel. Voor elke optie wordt een afweging gemaakt per criterium wat het effect is van de oplossing met betrekking tot dit criterium. Bijvoorbeeld: wanneer de omzet van een onderneming daalt zijn er verschillende opties om deze weer terug op peil te krijgen. De onderneming kan bijvoorbeeld nieuwe producten op de markt brengen, andere bedrijven overnemen of personeel ontslaan. Het effect op het personeel bij de eerste twee opties is veel minder dan bij de derde optie.

Van belang is nu de juiste criteria zien te vinden op basis waarvan de opties gewaardeerd worden. Een standaard set van criteria is:

1. Geschiktheid
   1. hulpmiddel acquisitiedoelstelling
   2. voldoet aan doelstelling
2. Haalbaarheid
   1. extern haalbaar
   2. intern haalbaar
3. Acceptabel
   1. voor het personeel
   2. voor het management
4. Financieel
   1. investeringen
   2. opbrengsten

• De criteria moeten aansluiten bij de doelstellingen die de onderneming heeft gesteld met betrekking tot het uit te voeren project. Naast de geselecteerde criteria kan tevens een weging meegegeven worden zodat het ene criterium zwaarder meeweegt dan een ander criterium. Deze weging kan een complexe wiskundige formule zijn. Het heeft echter de voorkeur om deze weging zo eenvoudig mogelijk te houden. Een te grote complexiteit maakt ondoorzichtig en zal een negatief effect hebben op het draagvlak bij het personeel van de gekozen optie.

Resultaat van het model

Met behulp van de beslissingstabel wordt het voor onderneming inzichtelijk welke keuze er gemaakt dient te worden op gewogen criteria.

Aandachtsgebieden Beslissingstabel

Voor de selectie van de criteria dient er op gelet te worden dat het hier een keuze betreft die voor sommigen een subjectieve keuze is om de totale afweging te beïnvloeden. Het dient dus aanbeveling de criteria door meer dan één persoon vast te laten stellen.

Auteur: J. Roos

Jaar ontwikkeld: 1984

Naam: Beslissingstabel

Literatuur

• Hartman, W. en Roos, J. (1984). Technieken voor systeemonderzoek. Deventer: Kluwer.